SEARCH SEARCH

Article Search

A new Rovno amber termite genus (Isoptera, Rhinotermitidae) from Styr river basin

Evgeny E. Perkovsky, and André Nel

Plain Language Abstract

A new termite genus and species, Lukotermes milescaput, is described on the basis of a dealate specimen from the Eocene Rovno amber in Ukraine, and attributed to the Rhinotermitidae Heterotermitinae. It is remarkable in the elongate head with parallel sides, a character normally found in soldiers. It is the smallest known rhinotermitid. The conditions favoring miniaturization among termites are discussed.

Resumen en Español

Un nuevo género de termitas del ámbar de Rovno (Isoptera, Rhinotermitidae) de la cuenca del río Styr

Lukotermes milescaput gen. et sp. nov. se describe en la base de un espécimen no alado del ámbar del Eoceno del distrito de Vladimirets de la región de Rovno (Ucrania). Se atribuye provisionalmente a la familia Rhinotermitidae, subfamilia Heterotermitinae, por la morfología de su cabeza. Destaca por su cápsula craneal alargada con los lados laterales paralelos y su fórmula tibial 2: 2: 2. Este último carácter es bastante infrecuente en esta familia, también presente en la familia cercana Serritermitidae, poniendo en cuestión sus relaciones filogenéticas. Este punto se aclarará solo con el descubrimiento de nuevos ejemplares que muestren la nervadura del ala y la dentición mandibular. También se trata de una termita muy pequeña, la rinotermitida fósil más pequeña y la segunda termita paleógena más pequeña después del género Nanotermes Engel y Grimaldi, 2011 del Ypresiense. Se suponía que el peso inicial de los progenitores era más crucial en los climas cálidos con baja estacionalidad de los bosques del ámbar europeo Priaboniense que en los climas tropicales como los bosques Ypresienses de Cambay. Podría ser la razón por la cual la miniaturización es muy acusada en las termitas de Cambay y apenas se ve en los ámbares del Priaboniense, y no se debería tanto a sesgos tafonómicos.

Palabras clave: Blattodea; Eoceno; gen. et sp. nov.; Heterotermitinae

Traducción: Francesco Gascó (Grupo de Biología Evolutiva, UNED y Sociedad Española de Paleontología)

Résumé en Français

Lukotermes milescaput gen. et sp. nov. est décrit sur la base d'un spécimen de l'ambre éocène du district de Vladimirets dans la région de Rovno (Ukraine). Nous l'attribuons provisoirement à la famille des Rhinotermitidae, sous-famille des Heterotermitinae à cause de la forme de sa tête. Il est remarquable par sa capsule céphalique allongée avec des côtés latéraux parallèles et sa formule tibiale 2: 2: 2. Ce dernier caractère est assez rare dans cette famille, mais également présent dans la famille étroitement apparentée des Serritermitidae, questionant ses relations phylogénétiques. Ce point ne sera clarifié qu'après la découverte d'autres spécimens montrant la nervation alaire et la dentition mandibulaire. C'est aussi un très petit termite, le plus petit Rhinotermitidae fossile et le deuxième plus petit termite du Paléogène après le genre yprésien Nanotermes Engel et Grimaldi, 2011. Il est supposé que le poids initial des parents est plus crucial sous climats chauds avec une faible saisonnalité de l'ambre des forêts priaboniennes d’Europe, que dans le climat tropical de la forêt yprésienne du Cambay. Cela pourrait être la raison pour laquelle la miniaturisation est très forte chez les termites du Cambay et moins pour les faunes des ambres priaboniens, plutôt qu’à cause de biais
taphonomiques.

Translator: Author

Deutsche Zusammenfassung

Eine neue Rovno Bernstein Termiten-Gattung (Isoptera, Rhinotermitidae) aus dem Styr Becken

Auf der Basis eines Stücks ohne Flügel wird Lukotermes milescaput gen. et sp. nov. aus dem eozänen Bernstein des Vladimirets Distrikt der Rovno Region (Ukraine) beschrieben. Wegen seiner Kopfform ordnen wir es provisorisch der Familie Rhinotermitidae, Subfamilie Heterotermitinae zu. Es ist auffallend wegen der längliche Kopfkapsel mit parallelen Seiten und die Tibia-Sporn-Formel von 2:2:2. Dieses letzte Merkmal ist in dieser Familie recht selten und auch in der nahe verwandten Familie Serritermitidae vorhanden, was ihre phylogenetischen Beziehungen in Frage stellt. Dieser Punkt wird erst geklärt werden können, wenn weitere Exemplare mit Flügelnervatur und Mandibeln gefunden wurden. Es handelt sich auch um eine sehr kleine Termite, das kleinste Fossil aus der Familie der Rhinotermitidae und die zweitkleinste Termite des Paläogen nach der ypresischen Gattung Nanotermes Engel und Grimaldi, 2011. Es wurde vermutet, dass das Ausgangsgewicht der Eltern in einem warmen Klima mit geringer Saisonalität in den europäischen Bernsteinwälderm des Priabonium ausschlaggebender war als im tropischen Klima des ypresischen Cambay-Waldes. Dies könnte der Grund dafür sein, warum Miniaturisierung bei den Termiten von Cambay sehr stark ausgeprägt ist und bei den Bernsteinen des Priabonium kaum vorkommt, und nicht etwa taphonomischer Bias.

Schlüsselwörter: Blattodea; Eozän; gen. et sp. nov.; Heterotermitinae

Translator: Eva Gebauer

Arabic

Translator: Ashraf M.T. Elewa

Polski

Nowy rodzaj termitów z bursztynów z Równego (Isoptera, Rhinotermitidae) z dorzecza Styru

Lukotermes milescaput gen. et sp. nov. został opisany na podstawie cennego okazu bursztynu eoceńskiego z rejonu Włodzimierzeckiego w obwodzie rówieńskim (Ukraina). Ze względu na kształt głowy prowizorycznie zaliczamy go do rodziny Rhinotermitidae, podrodziny Heterotermitinae. Nowy takson charakteryzuje się wydłużoną puszką głowową o równoległych bokach i formułą kolców na goleniach 2: 2: 2. Ta ostatnia cecha jest dość rzadka w obrębie rodziny; występuje także u blisko spokrewnionej rodziny Serritermitidae, co nasuwa wątpliwości co do pokrewieństw filogenetycznych. Ten problem może zostać rozwiązany po odkryciu innych okazów z zachowanym żyłkowaniem skrzydeł i uzębieniem żuwaczek. L. milescaput to bardzo mały termit, najmniejszy kopalny przedstawiciel Rhinotermitidae i drugi najmniejszy termit paleogeński po rodzaju Nanotermes Engel i Grimaldi, 2011 z iprezianu. Przypuszcza się, że początkowa waga rodziców jest bardziej istotna w ciepłym klimacie z niską sezonowością bursztynu z priabonu europejskich lasów bursztynowych niż w klimacie tropikalnym lasów Cambay z iprezianu. Może to, bardziej niż odchylenia tafonomiczne, być powodem bardzo silnej miniaturyzacji termitów z Cambay i rzadkiego jej występowania w bursztynach priabońskich.

Słowa kluczowe: Blattodea; eocen; gen. et sp. nov .; Heterotermitinae

Translator:  Krzysztof Stefaniak

Russian

Lukotermes milescaput gen. et sp. nov. описан по экземпляру с отпавшими крыльями из эоценового янтаря (Владимирецкий район, Ровенская область, Украина). По форме головы новые род предварительно отнесен к подсемейству Heterotermitinae семейства Rhinotermitidae. Он характеризуется удлиненной паралельносторонней головной капсулой и формулой шпор 2:2:2, очень редко встречающейся в данном семействе. Поскольку такая же формула шпор известна для родственного семейства Serritermitidae, филогенетические связи нового рода остаются дискуссионными и могут быть уточнены только после обнаружения экземпляров, у которых можно будет исследовать жилкование крыльев и вооружение мандибул. Новый вид является самой мелкой ископаемой ринотермитидой и самым мелким палеогеновым термитом после ипрского Nanotermes isaacae Engel and Grimaldi, 2011. Выдвинуто предположение, что исходный вес основателей колонии был более важен в мезотермальном климате приабонских янтарных лесов Европы со сниженной сезонностью, чем в тропическом климате ипрского камбейского леса. Именно это, а не тафономические искажения, могло быть причиной того, что миниатюризация сильно выражена у камбейских термитов и почти не наблюдается в приабонских янтарях.

Translator: Authors

Ukrainian

Lukotermes milescaput gen. et sp. nov. описано за екземпляром з відпавшими крилами з еоценового янтарю (Володимирецький район, Рівненська область, Україна). За формою голови новий рід попередньо віднесений до підродини Heterotermitinae родини Rhinotermitidae. Він характеризується видовженою паралельнобічною головною капсулою та формулою шпор 2:2:2, що дуже рідко зустрічається у цієї родини. Оскільки така ж формула шпор відома для спорідненої родини Serritermitidae, філогенетичні зв'язки нового роду залишються дискусійними та можуть бути уточнені тільки після виявлення екземплярів, в яких можна буде бачити жилкування крил та озброєння мандибул. Новий вид є найдрібнішою викопною ринотермітидою та найдрібнішим палеогеновим термітом після іпрського Nanotermes isaacae Engel and Grimaldi, 2011. Висунуто гіпотезу, за якою вихідна вага засновників колонії була більш важливою у мезотермальному климаті пріабоньских янтарних лісів Європи зі зниженою сезонністю, ніж у тропічному кліматі іпрського камбейського лісу. Причиною того, що мініатюризація сильно виражена у камбейських термітів та майже не спостерігається у пріабонських янтарях, могло бути саме це, а не тафономічне спотворення,.

Translator: Authors

Chinese

斯特里河盆地罗夫诺琥珀中的一白蚁新属 (等翅下目: 鼻白蚁科)

本文据乌克兰罗夫诺地区Vladimirets的始新世琥珀中的脱翅昆虫标本描述一新属新种, Lukotermes milescaput gen. et sp. nov. 据其头部形状将其暂归于鼻白蚁科 (Rhinotermitidae)的异白蚁亚科 (Hertertermitidae)。其显著特征是侧边平行拉长的头壳和2:2:2的胫节式。最后一个特征在该科很少见, 也存在于有密切亲缘关系的齿白蚁科 (Serritermitidae), 以致其系统发育关系存疑。这一点只有在发现其它保存有翅脉和大颚齿列的标本之后才能得以澄清。该种白蚁很小, 是最小的鼻白蚁科化石和仅次于伊普里斯期 (Ypresian) 的Nanotermes Engel and Grimaldi, 2011的第二小的古近纪白蚁。据推测, 在温暖且季节性较低的气候条件下, 父母的初始体重对普利亚本期(Priabonian)的欧洲琥珀森林的白蚁比热带气候条件下伊普里斯期 (Ypresian) 肯帕德 (Cambay) 琥珀森林中的白蚁更为重要。这可能是为什么伊普里斯期 (Ypresian) 肯帕德 (Cambay) 琥珀的白蚁微型化很显著,而在欧洲普利亚本期 (Priabonian) 的琥珀中却很少看到微型化的原因,而不是源于埋藏偏差。

关键词:蜚蠊目 (Blattodea); 始新世; 新属; 新种; 异白蚁亚科 (Hertertermitidae)

Translator: Hongshan Wang